Situering
De Gemeente Marum ligt 22 kilometer vanaf de stad Groningen en 12 kilometer van de industriekern Drachten.
De gemeente bevat 8 kerndorpen, te weten: Noordwijk, Lucaswolde, Boerakker, Niebert, Nuis, Jonkersvaart, De Wilp en Marum. Van elk kerndorp is de ligging en historie weergegeven.
Daarnaast bestaan er nog een 11- tal buurtschappen, die een zeer wezenlijke bijdrage hebben geleverd aan de historie en ontwikkeling van de gemeente Marum. Daarom zijn deze buurtschappen aan de site toegevoegd.
Gemeentewapen en vlag
HET WAPEN
Het linker deel draagt het wapen van het geslacht van Ewsum. Aan dit geslacht was in vroegere jaren de zorg toevertrouwd voor de rechtspraak van Marum. Het rechter deel heeft betrekking op de bestaansmogelijkheden van Marum; de korenschoof en klaver duiden op landbouw en veeteelt. De smallende golvende dwarsbalk herinnert aan de veenrivier het Oude Diep. Deze rivier is op het ontstaan van Marum van grote invloed geweest. De drieberg onder in het wapen herinnert aan Trimunt. Kroon en paarlen sieren als gebruikelijk het gemeentewapen.
De gemeentevlag ontleent zijn kleuren en emblemen aan het gemeente-wapen. Groen met een zilveren (witte) gegolfde dwarsbalk en aan de bovenzijde vergezeld van een zilveren (wit) klaverblad. De ligging in de provincie Groningen en het onderscheid met vlaggen van buurgemeenten wordt aangeduid met een groot kruis, dat het gehele vlaggendoek oversnijdt. Het Oude Diep wordt in dat kruis verbeeld door de langste kruisarm gegolfd uit te beelden. Het agrarische karakter komt tot uitdrukking door het klaverblad. De gemeente heeft acht kernen, gesymboliseerd door de acht emblemen. In dit geval zeven klaverbladen en één ‘pompeblêd’. Dit pompeblêd geeft de Friese invloed weer.
Gemeente Marum historisch-geografisch
De landelijke gemeente Marum, gelegen in het Zuidelijk-Westerkwartier op de grens van Groningen, Friesland en Drenthe, heeft een boeiende geschiedenis. Gelegen aan de rand van een uitgestrekt hoogveengebied bleef het gebied lang onaangetast. In dit niemandsland vestigden zich omstreeks 1210 de nonnen van het klooster Trimunt. Daarvóór al, omstreeks het jaar 800, vestigden zich de eerste schaarse bewoners langs de oevers en op de zandruggen langs de getijdenrivier de Oude Riet, te midden van de veenmoerassen. De gemeente Marum ligt op een zuidelijk gelegen zandrug, welke Vredewold wordt genoemd.
Op deze langgerekte zandrug ontstonden langzamerhand de vroegste dorpen Marum, Nuis en Niebert. Uit de ruimtelijke struktuur valt een lange bewoningsgeschiedenis af te lezen.
Een indruk van de hoogteligging stroomafwaarts vanaf de vroegste hooggelegen kernen op de zandrug Vredewold tot en met Lucaswolde:
De Haar + 5.00 m
Marum West + 2.80 m
Marumer Lage + 0.15 m
Kruisweg + 3.00 m
Nuis + 5.00 m
Niebert + 3.10 m
Lucaswolde gem. + 0.60 m
Al zeer vroeg kende de gemeente een aantal kleinere buurtschappen: de Linde, de Haar en de Malijk. De laatstgenoemde streek ligt tussen Kruisweg en Nuis / Niebert.
De Malijk, met een gemiddelde hoogteligging van + 2.75 m kende met het Oude Malijkse Diepje een eigen stroomgebied richting De Oosterlyts en de Westerlyts in het noorden. Langs de boerderijen in de buurtschap Malijk ligt een oud voetpad, het Malijkse pad. Deze sloot vroeger oostelijk aan op de Oudeweg en het Holmerpad richting Tolbert en koppelde westelijk aan op het Kerkpad door het oude centrum naar Marum-West en zo via de Haar richting Friesland.
Het aan dit pad gelegen 14e eeuwse Iwema Steenhuis te Niebert, is de laatst overgebleven versterkte boerderij van de provincie Groningen. Aan ditzelfde voetpad in Nuis ligt nu, op de plaats waar ooit de Fossemaheerd stond, de monumentale Coendersborch.
De nog steeds groene gemeente Marum werd vroeger en wordt nog steeds gekenmerkt door een esdorpen structuur en lintbebouwing. Marum, gelegen in het Zuidelijk-Westerkwartier en in het grensgebied van Friesland, Groningen en Drenthe, kent een roerige maar boeiende geschiedenis!