Nuis – Nieuweweg 76 en 76-D
Bouwjaar 1941.
Dit terrein en zijn gebouwen had meerdere functies: arbeidskamp, interneringskamp, opvang KNIL-militairen, MIBO magazijnen en tegenwoordig een archeologisch depot.
PERIODE | HUISNR. | EIGENAREN/BEWONERS | BIJZONDERHEDEN |
1941-1951 | B86-I B76 |
Eppo Helenius Koens, procuratiehouder te Leiden, liet het kamp voor de Nederlandse Opbouwdienst bouwen in opdracht van de Staat, departement Justitie. Het perceel grond was van Alje Enno Kim (Nuis 1915-2000 ?), gehuwd met Aaltje Bakker (Pieterzijl 1911-1997 ?) en zijn moeder Anje Kim-Dijkema (Godlinze 1885-1968 Nuis), weduwe van Renger Kim (Woltersum 1877-1917 Nuis). De arbeiders die de barakken moesten bouwen werden ‘Koenraads‘ genoemd. In 1944 verblijven hier kortstondig Duitse soldaten in opleiding en toen dezen aan het einde van dat jaar naar het front waren gestuurd kwamen er evacués in het kamp en fungeerden enkele barakken als noodhospitalen. Vanaf april 1945 werd het een interneringskamp voor NSB-ers, aanvankelijk alleen voor de gemeente Marum, maar later ook voor andere gemeenten. In 1947 werd het overgenomen door het reguliere gevangeniswezen en kreeg de benaming van strafgevangenis voor politiek delinquenten ‘Marum‘. Op zijn hoogtepunt verbleven er 235 gevangen. Op 1 februari 1951 werd het kamp opgeheven. |
Alje en zijn vader Renger waren landbouwer op Oudeweg 17. Hoewel ze in de officiële akten Kim heetten, noemden ze zichzelf Kimm. De familie Kim stond het perceel onder protest af aan de staat. |
1951-1964 | B76 76 |
In 1951 werd het kamp overgenomen door Financiën-Domeinen en in 1959 door Maatschappelijk Werk en werden de barakken gebruikt voor de huisvesting van de KNIL militairen uit Indonesië, in Nuis specifiek de Zuid-Molukken/Ambonezen. Er ontstond een nieuwe woongemeenschap van zo’n 250 mensen in Nuis. In 1963-1964 werden deze mensen ondergebracht in een nieuwe woonwijk in Marum. | |
1964-1968 | 76 | Braakliggend terrein. De barakken waren van goede kwaliteit en komt met her en der nog tegen in artikelen. Zo had Van der Velde Bakkeveen er een overgenomen en staat er heden ten dage nog een achter een woning op de Jonkersvaart. | |
1968-1994 | 76 | In 1968 wordt een beheers overdracht getekend waarbij het terrein wordt overgedragen aan het Ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Datzelfde jaar wordt begonnen met de bouw van de drie grote loodsen ten behoeve van de Materiaalvoorziening in Bijzondere Omstandigheden. VIBO en MIBO waren ooit in het leven geroepen om noodvoorzieningen op te slaan, mocht er tijdens de Koude Oorlog behoefte aan komen. Voor de gebouwen, aan de Nieuweweg, wordt een twee-onder-een-kap woning (zie 76-A en B) gebouwd voor de beheerders van de magazijnen. De MIBO sloot in 1992 de deuren. | |
1994-heden | 76 | In 1994 werd de achterste van de drie loodsen, gevuld met nood-watervoorzieningen, verkocht aan het Waterleidingbedrijf Rotterdam. De voorste twee loodsen werden overgenomen door het Ministerie van Cultuur om er een bestemming voor te zoeken. In 1997 werd het Noordelijk Archeologisch Depot feestelijk geopend door, jawel, staatsecretaris Aad NUIS! |